Przejdź do treści

logo Narodowe Centrum NaukiProjekt realizowany w ramach grantu badawczego finansowanego ze środków Narodowego Centrum Nauki nr UMO-2021/41/B/HS3/00253

Nowy artykuł z zakresu badań nad historią dworów prywatnych

Nowy artykuł z zakresu badań nad historią dworów prywatnych
Muzeum Narodowe w Krakowie; www.zbiory.mnk.pl ;MNK III-ryc.-51338;;fot. Karol Kowalik

„Problemy codzienności w środowisku dworskim Konstancji Marianny z Potockich Szczukowej (zm. 1733), podkanclerzyny litewskiej”-tak zatytułowany jest najnowszy artykuł dr hab. Urszuli Kicińskiej, prof. UKEN, który ukazał się w czasopiśmie Almanach Historyczny.

Przełom XVII i XVIII wieku charakteryzował się wzrostem aktywności kobiet w wielu dziedzinach życia publicznego, a zagadnienie to, pomimo że cieszy się coraz większym zainteresowaniem współczesnych badaczy, wciąż nie zostało w pełni opracowane. Nadal brakuje bowiem studiów dotyczących zaangażowania się szlachcianek i magnatek w kierowanie rodzinnym majątkiem i ich zabiegów mających na celu jego utrzymanie i pomnożenie. Do grona owych zaradnych i przedsiębiorczych dam zaliczyć należy Konstancję Mariannę z Potockich Szczukową (zm. 1733), żonę Stanisława Antoniego Szczuki (zm. 1710), podkanclerzego litewskiego. Konstancja Marianna wychowywała się na dworze Marii Kazimiery (zm. 1716), dlatego znajdowała się w bliskich stosunkach zarówno z królową, jak i z królewiczami Sobieskimi. Ponadto pozostawała w ścisłych relacjach z ciotką od strony ojca – trzykrotną wdową Anną z Potockich Stanisławską (zm. po lutym 1695), wojewodziną kijowską, która wprowadziła ją w świat intryg dworskich. Wspomniane znajomości otworzyły Szczukowej wiele znaczących kontaktów towarzyskich, które pomogły jej w dorosłym życiu prowadzić szeroką działalność publiczną i patronacką. Na potrzeby niniejszego artykułu przeanalizowano różnorodny materiał archiwalny: korespondencję (głównie ekonomiczną), rachunki dworskie, umowy arendarne, inwentarze dóbr oraz supliki, a uzyskane na ich podstawie informacje posłużyły do przedstawienia codziennych obowiązków i poczynań podkanclerzyny litewskiej związanych z zawiadywaniem majątkiem Szczuków, utrzymaniem ich dworu oraz ukazania relacji Konstancji Marianny z poddanymi, w których oczach postrzegana była ona jako sprawiedliwa i miłosierna dobrodziejka.

 

LINK DO ARTYKUŁU

Aktualności

Zobacz więcej na naszym facebooku

Polecamy Państwa uwadze najnowszy artykuł Urszuli Kicińskiej zatytułowany "Powinności dworniczek w majątkach szlacheckich XVIII wieku".Streszczenie artykułu: W dawnej Polsce istniało wiele czynników determinujących rozwój dworów szlacheckich. Jednym z nich byli zatrudniani w nich oficjaliści i służba, w tym kobiety – arendarki, dworniczki i wiejskie panny. Cennym materiałem, choć bardzo rzadkim, do badania powinności poddanych w majątkach szlacheckich są instrukcje gospodarcze. Przykładem tego typu źródła są Ustawy powszechne dla dóbr moich rządców – autorstwa Anny Pauliny z Sapiehów Jabłonowskiej. W pierwszym tomie niniejszego dzieła księżna wskazała obowiązki m.in. dworniczek. Celem rozważań jest więc zaprezentowanie głównych obowiązków powierzanych kobietom w folwarku szlacheckim XVIII wieku, a także wyraźne zakomunikowanie, że ich praca miała istotny wpływ na rozwój ekonomiczny danej majętności oraz gospodarki tego okresu.Link do artykułu:apcz.umk.pl/KLIO/article/view/48499#NCN #womenscourt #dwórkobiecy #dwór #dwórprywatny ... See MoreSee Less
View on Facebook
Polecamy Państwa uwadze najnowszy artykuł prof. Bożeny Popiołek zatytułowany: Sługa pański. Uposażenie urzędników i służby dworskiej na dworach magnackich w osiemnastowiecznej Rzeczypospolitej.Streszczenie artykułu: Dwór magnacki, jako jedna z podstawowych struktur życia publicznego szlachty w XVIII-wiecznej Rzeczypospolitej Obojga Narodów, wywierał silny wpływ na swoje otoczenie poprzez przekazywanie zachowań kulturowych, postaw moralnych i idei politycznych. Właściciele dużych dworów prywatnych, aktywni i zaangażowani politycznie magnaci, stworzyli wokół siebie silne środowisko klienckie, wpływając na postawy szlachty danej prowincji i jej stosunek do władz zwierzchnich, angażując ją w swoje przedsięwzięcia, zapewniając zatrudnienie na dworze oraz w rozległych latyfundiach. Służba na dworze była zaszczytna i pożyteczna, ale też trudna i pełna wyrzeczeń, zależnych od pozycji i charakteru osobistego patronów oraz ich stosunku do podległych im osób. Od urzędników dworskich, urzędników latyfundialnych i pracowników najemnych oczekiwano wierności, posłuszeństwa, dużej sprawności i przedsiębiorczości, stąd rezygnacja ze służby na dworze była częstym zjawiskiem.Link do artykułu: apcz.umk.pl/KLIO/article/view/46707#ncn #womenscort #dwór #dwórkobiecy ... See MoreSee Less
View on Facebook
Zapraszamy serdecznie do udziału w warsztatach on-line "Queen’s Resources", który odbędzie się 7 kwietnia. W programie referat Natashy Hodgson i 6 innych prezentacji na temat zasobów finansowych królowych w kontekście działań wojennych. Rejestracja jest bezpłatna. Szczegóły w plakacie, aby uzyskać dalsze informacje dostępu.#NCN #womenscourt # dwór #dwórkobiecy ... See MoreSee Less
View on Facebook
Szanowni Państwo serdecznie zapraszamy na konferencję naukową "Świat kobiecego dworu w dawnej Polsce. Codzienność i niecodzienność kobiecego świata". Zgłoszenia prosimy przesyłać do 21 marca na adres: urszula.kicinska@uken.krakow.plOpłata konferencyjna wynosi 400 zł.Szczegóły poniżej: ... See MoreSee Less
View on Facebook