Przejdź do treści

logo Narodowe Centrum NaukiProjekt realizowany w ramach grantu badawczego finansowanego ze środków Narodowego Centrum Nauki nr UMO-2021/41/B/HS3/00253

Nowy artykuł z zakresu badań nad historią dworów prywatnych

Nowy artykuł z zakresu badań nad historią dworów prywatnych
Muzeum Narodowe w Krakowie; www.zbiory.mnk.pl ;MNK III-ryc.-51338;;fot. Karol Kowalik

„Problemy codzienności w środowisku dworskim Konstancji Marianny z Potockich Szczukowej (zm. 1733), podkanclerzyny litewskiej”-tak zatytułowany jest najnowszy artykuł dr hab. Urszuli Kicińskiej, prof. UKEN, który ukazał się w czasopiśmie Almanach Historyczny.

Przełom XVII i XVIII wieku charakteryzował się wzrostem aktywności kobiet w wielu dziedzinach życia publicznego, a zagadnienie to, pomimo że cieszy się coraz większym zainteresowaniem współczesnych badaczy, wciąż nie zostało w pełni opracowane. Nadal brakuje bowiem studiów dotyczących zaangażowania się szlachcianek i magnatek w kierowanie rodzinnym majątkiem i ich zabiegów mających na celu jego utrzymanie i pomnożenie. Do grona owych zaradnych i przedsiębiorczych dam zaliczyć należy Konstancję Mariannę z Potockich Szczukową (zm. 1733), żonę Stanisława Antoniego Szczuki (zm. 1710), podkanclerzego litewskiego. Konstancja Marianna wychowywała się na dworze Marii Kazimiery (zm. 1716), dlatego znajdowała się w bliskich stosunkach zarówno z królową, jak i z królewiczami Sobieskimi. Ponadto pozostawała w ścisłych relacjach z ciotką od strony ojca – trzykrotną wdową Anną z Potockich Stanisławską (zm. po lutym 1695), wojewodziną kijowską, która wprowadziła ją w świat intryg dworskich. Wspomniane znajomości otworzyły Szczukowej wiele znaczących kontaktów towarzyskich, które pomogły jej w dorosłym życiu prowadzić szeroką działalność publiczną i patronacką. Na potrzeby niniejszego artykułu przeanalizowano różnorodny materiał archiwalny: korespondencję (głównie ekonomiczną), rachunki dworskie, umowy arendarne, inwentarze dóbr oraz supliki, a uzyskane na ich podstawie informacje posłużyły do przedstawienia codziennych obowiązków i poczynań podkanclerzyny litewskiej związanych z zawiadywaniem majątkiem Szczuków, utrzymaniem ich dworu oraz ukazania relacji Konstancji Marianny z poddanymi, w których oczach postrzegana była ona jako sprawiedliwa i miłosierna dobrodziejka.

 

LINK DO ARTYKUŁU

Aktualności

Zobacz więcej na naszym facebooku

Polecamy Państwa uwadze najnowszy artykuł autorstwa Pana dr. Jarosława Pietrzaka - Justyna (Euphemia) Szaniawska – Abbess of the Nesvizh Benedictine Monastery in the 18th Century, opublikowany w "Istorija History", 2025, t. 137, Nr 1, p. 115–142. Praca przedstawia postać wyjątkowej opatki klasztoru benedyktynek w Nieświeżu - Eufemii Szaniawskiej. Podczas swojej kadencji w latach 1758-1799 ksieni borykała się z wieloma problemami, m.in. sporami o majątek klasztorny, poddanych i zastawy. Mimo to była sprawną organizatorką życia duchowego i administracyjnego. W efekcie pozwoliło jej to na rozbudowę zabudowań klasztornych, prace renowacyjne i fundację nowych świątyń. Dzieło ukazuje również relacje opatki z jej protektorami - książętami Radziwiłłami, które wiązały się z istnieniem klasztoru, a nawet jego reakcją na najważniejsze wydarzenia polityczne u schyłku Rzeczypospolitej Obojga Narodów.#NCN #women'scourt #dwórszlachecki ... See MoreSee Less
View on Facebook
W dniu 10 czerwca br. w ramach spotkań organizowanych przez Komisję Historii Kobiet i Płci Kulturowej KNH PAN odbyła się dyskusja wokół książki prof. Bożeny Popiołek pt. „Z poczucia piękna z potrzeby posiadania. Kobiecy świat rzeczy w osiemnastowiecznej Rzeczypospolitej". Dyskusję prowadzili: dr hab. prof. UKEN Urszula Kicińska oraz dr hab. prof. UMK Adam Kucharski#szlacheckidwórkobiecy #NCN #women’scourt ... See MoreSee Less
View on Facebook
W dniu 17 czerwca br. odbyło się kolejne spotkanie Związku Szlachty Polskiej. W ramach cyklu "Szlacheckie dysputy" wykład zatytułowany "Szlachecki dwór kobiecy w osiemnastowiecznej Rzeczypospolitej. Struktura. Ludzie. Funkcje" wygłosiła prof. dr hab. Bożena Popiołek. Serdecznie gratulujemy!#szlacheckidwórkobiecy #NCN #women'scourt ... See MoreSee Less
View on Facebook
W dniach 5-6 czerwca odbyła się w Bydgoszczy ogólnopolska konferencja "Życie w klasztorach żeńskich doby staropolskiej" zorganizowana przez Uniwersytet Kazimierza Wielkiego oraz Muzeum Okręgowe im. Leona Wyczółkowskiego w Bydgoszczy. W czasie spotkania z referatami wystąpił dr Jarosław Pietrzak, który opowiedział o relacjach rodziny Sobieskich z mniszkami różnych klasztorów lwowskich i żółkiewskich, w świetle archiwaliów z Narodowego Archiwum Historycznego Białorusi w Mińsku. Wydarzeniu towarzyszyło zwiedzanie Muzeum oraz podziwianie odkrytych polichromii w dawnym refekatrzu klasztoru sióstr klarysek w Bydgoszczy.#NCN #women'scourt #szlacheckidwórkobiecy #XVIIIwieku ... See MoreSee Less
View on Facebook
W dniach 2-5 czerwca odbyła się w Lizbonie konferencja organizowana przez Royal Studies Network zatytułowana "Kings%Queens 14:Beyond the King: Diplomacy, Social Roles and Family Dynamics of Monarchies”. W wydarzeniu wziął udział dr Jarosław Pietrzak, który przedstawił temat "Queen in Diplomacy – Maria Kazimiera d’Arquien Sobieska and her involvement in diplomatic activities between 1674 and 1696". Konferencja zgromadziła kilkadziesięciu badaczy z Europy i świata, którzy w ciągu trzech dni debatowali o pozycj monarchów, ich działaniach w zakresie dyplomacji, aktywności politycznej oraz przywilejach wynikających z przynależenia do rodziny królewskiej. Nie zabrakło też licznych polskich akcentów poświęconych Bonie Sforzy, pozycji królewiczów w rodzinach monarszych oraz Marii Kazimierze Sobieskiej.#NCN #women'scourt #dwórszlachecki #XVIIIwiek ... See MoreSee Less
View on Facebook