Przejdź do treści

logo Narodowe Centrum NaukiProjekt realizowany w ramach grantu badawczego finansowanego ze środków Narodowego Centrum Nauki nr UMO-2021/41/B/HS3/00253

Nowiny ze świata- czyli o roli i znaczeniu gazet rękopiśmiennych

Nowiny ze świata- czyli o roli i znaczeniu gazet rękopiśmiennych

W międzynarodowym czasopiśmie naukowym Opera Historica ukazał się właśnie najnowszy artykuł dr hab. Anny Penkały-Jastrzębskiej zatytułowany: „News of the World The Role of Handwritten Newspapers in the Polish-Lithuanian Commonwealth in the Early 18th Century”.

Artykuł stanowi pierwszą próbę holistycznego ujęcia zagadnienia skali przepływu informacji z europejskich dworów monarszych do Rzeczypospolitej w pierwszej połowie XVIII wieku. Gazety rękopiśmienne stanowiły – poza korespondencją – jedno z najważniejszych narzędzi informacyjnych i opiniotwórczych w XVIII wieku. Prezentowane wyniki badań są efektem kwerend źródłowych prowadzonych w Archiwum Głównym Akt Dawnych, Bibliotece Polskiej Akademii nauk w Kórniku, Archiwum Narodowym w Krakowie, Bibliotece Zakładu Narodowego im. Ossolińskich we Wrocławiu, Centralnym Archiwum Państwowym Ukrainy w Kijowie, Narodowym Archiwum Historycznym Białorusi w Mińsku oraz Hauptstaatsarchiv Dresden. Zachowane materiały archiwalne dają szanse na przeprowadzenie unikatowych badań nad zakresem przepływu informacji w Europie XVIII wieku, a także wykazanie szczególnie interesujących tematów i zagadnień, na których opierała się ówczesna polityka informacyjna. Przeprowadzona analiza nie tylko ujawnia zakres przepływu informacji, ale także pozwala wnioskować co do znaczenia i popularności określonych wiadomości. Zachowany materiał źródłowy umożliwia więc rozpoznanie specyfiki kreowania polityki informacyjnej w odniesieniu do realiów społeczeństwa dawnego, ale też doskonałe źródło do badań ówczesnej mentalności. Relacje zamieszczane w gazetach rękopiśmiennych stanowią też doskonałe źródło do analizy zagadnienia przepływu informacji w osiemnastowiecznej Europie i otwierają pole do interdyscyplinarnych badań w perspektywie ponadnarodowej. Rzucają też nowe światło na funkcję i rolę ówczesnych środków przekazu.

 

PEŁNA TREŚĆ ARTYKUŁU-LINK

Aktualności

  • W dniu 22 maja dr Jarosław Pietrzak na zaproszenie prof. Ivany Prijatelj Pavicic z Sveučilište u
  • W dniu 28 kwietnia 2025 roku

Zobacz więcej na naszym facebooku

W dniu 22 maja dr Jarosław Pietrzak na zaproszenie prof. Ivany Prijatelj Pavicic z Sveučilište u Splitu, Filozofski fakultet (Uniwersytet w Splicie, Wydział Humanistyki i Nauk Społecznych) wygłosił wykład "Polish coffin portrait of the 16th-18th centuries as a unique element of Old Polish pompae funebris and court culture" oraz zaprezentował działalność i osiągnięcia zespołu grantowego "Kobiecy dwór szlachecki w Rzeczypospolitej w czasach saskich. Struktury - ludzie - kultura - funkcje". ... See MoreSee Less
View on Facebook
W dniu 28 kwietnia 2025 roku w siedzibie Stacji Naukowej PAN w Rzymie odbyła się międzynarodowa konferencja naukowa pt. „Due regine d’eccezione a Roma: Cristina di Svezia e Maria Casimira Sobieska / Two exceptional queens in Rome: Christina of Sweden and Maria Casimira Sobieska”. Spotkanie poświęcone było dwóm niezwykłym postaciom kobiecym – byłym królowym, które odegrały znaczącą rolę w życiu kulturalnym, religijnym i społecznym Rzymu: Krystynie Wazównie, królowej Szwecji oraz Marii Kazimierze Sobieskiej, królowej Polski i wdowie po Janie III Sobieskim. Obie, rezydując w Wiecznym Mieście po zakończeniu swoich ról monarszych, zyskały uznanie jako mecenaski sztuki i aktywne uczestniczki życia publicznego. W obradach wzięli udział badacze z Polski, Włoch i Szwecji, którzy zaprezentowali różnorodne podejścia badawcze do obecności i działalności obu monarchiń w Rzymie. Podczas spotkania dr Jarosław Pietrzak wygłosił referat pt. "Daily life at the court of Queen Maria Casimira d'Arquien Sobieska in Rome in the years 1699-1714"fot. Francesca Ceci ... See MoreSee Less
View on Facebook
Polecamy Państwa uwadze najnowszy artykuł Urszuli Kicińskiej zatytułowany "Powinności dworniczek w majątkach szlacheckich XVIII wieku".Streszczenie artykułu: W dawnej Polsce istniało wiele czynników determinujących rozwój dworów szlacheckich. Jednym z nich byli zatrudniani w nich oficjaliści i służba, w tym kobiety – arendarki, dworniczki i wiejskie panny. Cennym materiałem, choć bardzo rzadkim, do badania powinności poddanych w majątkach szlacheckich są instrukcje gospodarcze. Przykładem tego typu źródła są Ustawy powszechne dla dóbr moich rządców – autorstwa Anny Pauliny z Sapiehów Jabłonowskiej. W pierwszym tomie niniejszego dzieła księżna wskazała obowiązki m.in. dworniczek. Celem rozważań jest więc zaprezentowanie głównych obowiązków powierzanych kobietom w folwarku szlacheckim XVIII wieku, a także wyraźne zakomunikowanie, że ich praca miała istotny wpływ na rozwój ekonomiczny danej majętności oraz gospodarki tego okresu.Link do artykułu:apcz.umk.pl/KLIO/article/view/48499#NCN #womenscourt #dwórkobiecy #dwór #dwórprywatny ... See MoreSee Less
View on Facebook
Polecamy Państwa uwadze najnowszy artykuł prof. Bożeny Popiołek zatytułowany: Sługa pański. Uposażenie urzędników i służby dworskiej na dworach magnackich w osiemnastowiecznej Rzeczypospolitej.Streszczenie artykułu: Dwór magnacki, jako jedna z podstawowych struktur życia publicznego szlachty w XVIII-wiecznej Rzeczypospolitej Obojga Narodów, wywierał silny wpływ na swoje otoczenie poprzez przekazywanie zachowań kulturowych, postaw moralnych i idei politycznych. Właściciele dużych dworów prywatnych, aktywni i zaangażowani politycznie magnaci, stworzyli wokół siebie silne środowisko klienckie, wpływając na postawy szlachty danej prowincji i jej stosunek do władz zwierzchnich, angażując ją w swoje przedsięwzięcia, zapewniając zatrudnienie na dworze oraz w rozległych latyfundiach. Służba na dworze była zaszczytna i pożyteczna, ale też trudna i pełna wyrzeczeń, zależnych od pozycji i charakteru osobistego patronów oraz ich stosunku do podległych im osób. Od urzędników dworskich, urzędników latyfundialnych i pracowników najemnych oczekiwano wierności, posłuszeństwa, dużej sprawności i przedsiębiorczości, stąd rezygnacja ze służby na dworze była częstym zjawiskiem.Link do artykułu: apcz.umk.pl/KLIO/article/view/46707#NCN #womenscort #dwór #dwórkobiecy ... See MoreSee Less
View on Facebook