Przejdź do treści

logo Narodowe Centrum NaukiProjekt realizowany w ramach grantu badawczego finansowanego ze środków Narodowego Centrum Nauki nr UMO-2021/41/B/HS3/00253

Plotki, ploteczki, polityczne konwersacje salonowe w czasach saskich

Plotki, ploteczki, polityczne konwersacje salonowe w czasach saskich

Najnowszy artykuł prof. Bożeny Popiołek otwiera dyskusję nad znaczeniem informacji pobocznych, plotek, wiadomości poufnych, przekazywanych sobie wzajemnie w kręgach szlacheckich w XVIII wieku. W pracy „Strach pisać, co się tu dzieje…”. Plotki, ploteczki, polityczne konwersacje salonowe czasów saskich” opublikowanej w czasopiśmie Annales Universitatis Paedagogicae Cracoviensis. Studia ad Bibliothecarum Scientiam Pertinentia autorka udowadnia, że ” plotka od wieków była istotnym elementem komunikacji masowej”.

Jak pisze autorka : . Zadaniem środków społecznego przekazu jest nie tylko dostarczanie informacji, ale także budowanie określonych wzorców zachowań, stereotypów poznawczych, które są akceptowane przez społeczeństwo jako pewne normy postępowania i wyobrażenia o świecie. Ograniczony zasięg środków masowego przekazu (gazety ręczne i drukowane, relacje pisemne) powodował głód wiedzy i niedostatek wzorców możliwych do zastosowania, stąd popularność plotki, która stała się narzędziem przekazu w komunikacji społecznej, a często także narzędziem opiniotwórczym. Budowana za jej pośrednictwem wiarygodność przekazów informacyjnych była istotnym narzędziem walki politycznej i salonowej. Jej twórcy (nadawcy) nie ponosili odpowiedzialności za przekazywane treści ani późniejszą dynamikę rozwoju wykreowanych przekazów. Plotka była też przedmiotem dworskiej konwersacji i salonowej zabawy, umilając czas towarzyskich spotkań. Osadzona głęboko w mentalności społecznej wynikała nie tylko z chęci dzielenia się informacją czy pozyskania wiedzy o aktualnych wydarzeniach, ale i z indywidulanej potrzeby zwrócenia na siebie uwagi i zaistnienia w środowisku

 

PEŁNA WERSJA ARTYKUŁU-LINK

Aktualności

  • W dniu 22 maja dr Jarosław Pietrzak na zaproszenie prof. Ivany Prijatelj Pavicic z Sveučilište u
  • W dniu 28 kwietnia 2025 roku

Zobacz więcej na naszym facebooku

W dniu 22 maja dr Jarosław Pietrzak na zaproszenie prof. Ivany Prijatelj Pavicic z Sveučilište u Splitu, Filozofski fakultet (Uniwersytet w Splicie, Wydział Humanistyki i Nauk Społecznych) wygłosił wykład "Polish coffin portrait of the 16th-18th centuries as a unique element of Old Polish pompae funebris and court culture" oraz zaprezentował działalność i osiągnięcia zespołu grantowego "Kobiecy dwór szlachecki w Rzeczypospolitej w czasach saskich. Struktury - ludzie - kultura - funkcje". ... See MoreSee Less
View on Facebook
W dniu 28 kwietnia 2025 roku w siedzibie Stacji Naukowej PAN w Rzymie odbyła się międzynarodowa konferencja naukowa pt. „Due regine d’eccezione a Roma: Cristina di Svezia e Maria Casimira Sobieska / Two exceptional queens in Rome: Christina of Sweden and Maria Casimira Sobieska”. Spotkanie poświęcone było dwóm niezwykłym postaciom kobiecym – byłym królowym, które odegrały znaczącą rolę w życiu kulturalnym, religijnym i społecznym Rzymu: Krystynie Wazównie, królowej Szwecji oraz Marii Kazimierze Sobieskiej, królowej Polski i wdowie po Janie III Sobieskim. Obie, rezydując w Wiecznym Mieście po zakończeniu swoich ról monarszych, zyskały uznanie jako mecenaski sztuki i aktywne uczestniczki życia publicznego. W obradach wzięli udział badacze z Polski, Włoch i Szwecji, którzy zaprezentowali różnorodne podejścia badawcze do obecności i działalności obu monarchiń w Rzymie. Podczas spotkania dr Jarosław Pietrzak wygłosił referat pt. "Daily life at the court of Queen Maria Casimira d'Arquien Sobieska in Rome in the years 1699-1714"fot. Francesca Ceci ... See MoreSee Less
View on Facebook
Polecamy Państwa uwadze najnowszy artykuł Urszuli Kicińskiej zatytułowany "Powinności dworniczek w majątkach szlacheckich XVIII wieku".Streszczenie artykułu: W dawnej Polsce istniało wiele czynników determinujących rozwój dworów szlacheckich. Jednym z nich byli zatrudniani w nich oficjaliści i służba, w tym kobiety – arendarki, dworniczki i wiejskie panny. Cennym materiałem, choć bardzo rzadkim, do badania powinności poddanych w majątkach szlacheckich są instrukcje gospodarcze. Przykładem tego typu źródła są Ustawy powszechne dla dóbr moich rządców – autorstwa Anny Pauliny z Sapiehów Jabłonowskiej. W pierwszym tomie niniejszego dzieła księżna wskazała obowiązki m.in. dworniczek. Celem rozważań jest więc zaprezentowanie głównych obowiązków powierzanych kobietom w folwarku szlacheckim XVIII wieku, a także wyraźne zakomunikowanie, że ich praca miała istotny wpływ na rozwój ekonomiczny danej majętności oraz gospodarki tego okresu.Link do artykułu:apcz.umk.pl/KLIO/article/view/48499#NCN #womenscourt #dwórkobiecy #dwór #dwórprywatny ... See MoreSee Less
View on Facebook
Polecamy Państwa uwadze najnowszy artykuł prof. Bożeny Popiołek zatytułowany: Sługa pański. Uposażenie urzędników i służby dworskiej na dworach magnackich w osiemnastowiecznej Rzeczypospolitej.Streszczenie artykułu: Dwór magnacki, jako jedna z podstawowych struktur życia publicznego szlachty w XVIII-wiecznej Rzeczypospolitej Obojga Narodów, wywierał silny wpływ na swoje otoczenie poprzez przekazywanie zachowań kulturowych, postaw moralnych i idei politycznych. Właściciele dużych dworów prywatnych, aktywni i zaangażowani politycznie magnaci, stworzyli wokół siebie silne środowisko klienckie, wpływając na postawy szlachty danej prowincji i jej stosunek do władz zwierzchnich, angażując ją w swoje przedsięwzięcia, zapewniając zatrudnienie na dworze oraz w rozległych latyfundiach. Służba na dworze była zaszczytna i pożyteczna, ale też trudna i pełna wyrzeczeń, zależnych od pozycji i charakteru osobistego patronów oraz ich stosunku do podległych im osób. Od urzędników dworskich, urzędników latyfundialnych i pracowników najemnych oczekiwano wierności, posłuszeństwa, dużej sprawności i przedsiębiorczości, stąd rezygnacja ze służby na dworze była częstym zjawiskiem.Link do artykułu: apcz.umk.pl/KLIO/article/view/46707#NCN #womenscort #dwór #dwórkobiecy ... See MoreSee Less
View on Facebook