Przejdź do treści

logo Narodowe Centrum NaukiProjekt realizowany w ramach grantu badawczego finansowanego ze środków Narodowego Centrum Nauki nr UMO-2021/41/B/HS3/00253

Artykuł „Współpraca urzędników dworskich z Katarzyną z Potockich Kossakowską (1722–1803)”

Artykuł
MP 2005; nieznany malarz polski (malarz); Portret Katarzyny z Potockich Kossakowskiej, ok 1782; olej; płótno; 76,5 x 58,5

„Zaufanie mi w interesach śp. JW. Państwa i Dobrodziejstwa było wypróbowane…”. Współpraca urzędników dworskich z Katarzyną z Potockich Kossakowską (1722–1803), kasztelanową kamieńską– to kolejna pozycja autorstwa dr hab. Urszuli Kicińskiej. Materiał ukazał się drukiem w czasopiśmie „Przegląd Nauk Historycznych”.

W dawnej Polsce po śmierci jednego ze współmałżonków, pozostający przy życiu ojciec lub matka przejmowali nie tylko opiekę nad osieroconymi dziećmi, ale także nad ich majątkiem, czyniąc wszelkie zabiegi, by nie doprowadzić do jego roztrwonienia. Sytuacja w rodzinie Marianny i Eustachego Potockich, zmarłych niemalże w tym samym czasie (w lutym 1768 r.) spowodowała, że do opieki nad dziećmi należało wyznaczyć krewnych lub zaufanych współpracowników generała artylerii litewskiej. Ostatecznie tutorstwo nad młodymi Potockimi przejęła ich ciotka, młodsza siostra Eustachego – Katarzyna z Potockich Kossakowska (zm. 1803), kasztelanowa kamieńska i sprawowała je w okresie od 1768 do 1772 r., otrzymując na ten czas od swego brata w dzierżawę wszystkie dobra należące do Potockich. Sprawowanie opieki nad dziećmi Potockich wiązało się więc bezpośrednio z przejęciem przez Kossakowską zarządu nad ich majątkiem. Podstawą źródłową do napisania niniejszych rozważań stały się listy kierowane do kasztelanowej kamieńskiej przez zarządców dóbr, ekonomów, plenipotentów, którzy wcześniej byli poddanymi Eustachego i Marianny z Kątskich, a po ich śmierci, wraz z dzierżawionymi przez Kossakowską dobrami, przeszli na jej służbę i niemalże od razu podjęli starania o zdobycie jej akceptacji, zaufania oraz utrzymanie się na dotychczasowych stanowiskach, regularnie przy tym raportując nowej dobrodziejce o stanie ekonomicznym gospodarstw. Treść przebadanej korespondencji pozwala więc spojrzeć na relacje, jakie łączyły poddanych z ich mocodawczynią oraz wskazać gospodarcze i społeczne podstawy funkcjonowania dóbr Potockich pod okiem Kossakowskiej.

LINK DO ARTYKUŁU

 

Aktualności

Zobacz więcej na naszym facebooku

Szanowni Państwozachęcamy do lektury najnowszego artykułu Bożeny Popiołek zatytułowanego „Legaten für den Hofdienst in den Testamenten adliger Gönner im polnisch-litauischen Commonwealth in sächsischer Zeit”, który ukazał się w publikacji „Mittelalterliche und frühneuzeitliche Testamente im interdisziplinären Dialog”, red. Joanna Smereka, Göttingen : V&R unipress : Brill, 2025, s. 251-270.#NCN #koniecydwórszlachecki #women'scourt ... See MoreSee Less
View on Facebook
Szanowni Państwozapraszamy na spotkanie promujące najnowszą publikację Bożeny Popiołek zatytułowaną “Między kuchnią a spiżarnią. Magnackie regestry wydatków kuchennych w osiemnastowiecznej Rzeczypospolitej”, Warszawa 2025 r. Szczegóły znajdują się na plakacie.#NCN #kobiecydwórszlachecki #women'scourt ... See MoreSee Less
View on Facebook